Het Ankh teken

                           

De Ankh bestaat uit een ovaal met daaronder een T-vormig kruis. De Ankh wordt in het westen veelal gezien als een alternatief voor het Christelijke kruis, maar in het Oude Egypte was het een bijzonder belangrijk symbool, dat erg populair was.

De Ankh als hiëroglief betekent ‘leven’ waarmee men meestal het eeuwige leven bedoelt. De hiëroglief voor een Egyptische sandaalriempje heeft echter ook de vorm van een Ankh. Wat de ankh als symbool precies betekent weet eigenlijk niemand.

Er zijn dan ook verschillende verhalen over  dit symbool. In de betekenis van het vruchtbaarheidssymbool stelt de ovaal de zon voor en het T-vormige kruis de aarde. De Ankh beeldt hier de bevruchting van de aarde door de zon uit.

Een andere uitleg van dit vruchtbaarheidssymbool is de volgende: Het mannelijke deel is het T-kruis van Osiris en het vrouwelijke deel de ovaal van Isis, die zich versmelten tot een nieuwe eenheid (leven). De Ankh wordt ook wel gezien als een magische sleutel, bijvoorbeeld als ‘de sleutel van het leven’ of ‘de sleutel van de Nijl’. Bij afbeeldingen waarop goden de Ankh bij de lus vasthouden stelt het symbool de sleutel voor waarmee het dodenrijk wordt afgesloten. Dat zou kunnen verklaren waarom de Ankh onsterfelijkheid zou geven. De Ankh vindt men ook terug op afbeeldingen waarop de goden het geschenk van het leven gaven door het Ankh-teken voor iemands neus te houden.

De Ankh kan ook gezien worden als een symbool voor ‘verlengde eeuwigheid’ door de lus en de in drie richtingen lopende verlengingen. Een iets minder bekende betekenis van de betekenis van de Ankh is die van een opgerold papyrusblad waarvan de uiteinden zijn samengeknoopt door een ander papyrusblad. Het eerste blad zou een gewijde spreuk bevatten die de Ankh zijn beschermende werking geeft. Nog een paar andere interpretaties zijn: de levensboom, de fallus, een handspiegel, een magische knoop of de opkomende zon aan de horizon. Omdat de Ankh zo populair was onder de Egyptenaren hebben de Kopten het overgenomen als een vroeg Christelijk symbool. Op een zeldzaam Koptisch amulet staat de maagd Maria afgebeeld met in de ene hand een Christelijk kruis en in de andere de Ankh. Uiteindelijk werd de Ankh verdrongen door het Christelijk kruis. Ankh-amuletten zouden een beschermende werking tegen ziektes, onvruchtbaarheid en verlies van geestelijke krachten geven, hetgeen niet wetenschappelijk onderbouwd is en derhalve in het bekende land der fabelen een prima plaats zal vinden.

Menu