 |
Kom Ombo dubbeltempel - gewijd aan Sobek en Horus
|
Deze tempel is
uniek omdat het in feite een dubbele tempel is, hij ligt ongeveer 48 km ten
noorden van
Aswan. De tempel is gebouwd op een zandduin, die
over
de Nijl uitkijkt,
ondanks de hoogte van de ligging is het voorhof beschadigd door de, destijds, jaarlijkse
overstromingen van
de Nijl. De dubbele tempel van Kom Ombo is gewijd aan 2 hoofdgoden, Sobek en Horus. Het heiligdom werd gebouwd tijdens de periode van
de Ptolemeeërs. De tempel is over de lengte in tweeën gedeeld.
De oostelijke helft is voor Sobek en de westelijke voor Horus. Haroëris is met zijn havikskop een van de
incarnaties van Horus, en wordt soms Horus de Oudere genoemd. Ondanks de hoge ligging van de tempel is het voorhof
aangetast door de jaarlijkse overstromingen van de Nijl. Toch
is de tempel over het algemeen redelijk bewaard gebleven. |
|
Het deel van de tempel
dat overdekt was (vanaf de grote zuilenhal) is omgeven door twee muren,
waar tussen twee gangen om de tempel heen lopen. De binnenste omgang bestaat aan
de kant van het allerheiligste uit zeven onduidelijke kleine kamertjes. De
onvoltooide reliëfs laten tal van offertaferelen zien. Vanaf de voorhof kan men
in de buitenste omgang komen, die tijdens het bewind van verschillende Romeinse
keizers is gedecoreerd. Daar waar de linkergang van de buitenste omgang naar
rechts buigt is op de rechtermuur een bijzonder reliëf te zien; naast mystieke
symbolen is een tafel afgebeeld met, naar men aanneemt, het instrumentarium van
een chirurg. Een ander opvallend reliëf in de buitenste gang is dat van zestien
gevangenen, die de namen dragen van vijandige gebieden. Deze dubbele tempel was
tevens een school. De tekeningen van medische apparaten, van muziekinstrumenten
en de jaarkalenders zijn daar de getuigen van. Naast de tempel bevindt zich de
Nijlmeter. Deze werd gebruikt om de (water) hoogte van de Nijl te meten om de
hoogte van de belastingen te bepalen, hoe hoger het niveau, hoe hoger de
belastingen. |
|
Al vanaf de 18de dynastie lag er een stenen heiligdom op de
plaats van de huidige tempel. Met de bouw van de dubbeltempel
werd begonnen onder Ptolemaeus VI Philometor (180-145 v.Chr.).
Farao Ptolemaeus IX, Alexander (107-88 v.Chr.) voegde nog enkele
bas-reliëfs aan de tempel toe. Er werd verder bijgebouwd door Ptolemaeus XII, Neos dionysos (80-51 v.Chr.)de vader van
Cleopatra, de laatste farao van de dynastie der Ptolemeeën. Na
haar zelfmoord in 31 v.Chr. eindigde het faraonische rijk en
begon de Romeinse heerschappij. In Kom Ombo werden de
reptielen beschouwd als heilige beesten. De oorsprong voor de
verering van de krokodillengod Sobek moet gezocht worden op
het naburige eiland in het midden van de Nijl. In de tijd dat
de tempel in gebruik was wemelde het er van krokodillen, ze
hadden zelfs een bassin in de tempel. De krokodillen werden
ook
gemummificeerd,
je kunt deze mummies, die in 1960 bij
wegwerkzaamheden zijn ontdekt in de Romeinse Hathortempel
zien, ten zuiden van de hoofdtempel. De krokodillengod Sobek
was de belangrijkste god van de Fayoum,
de grote oase ten zuidwesten van
Caïro. |
|
Alles in deze dubbeltempel is dubbel. Een dubbele ingang,
een dubbele reeks deuren, en een dubbel altaar. Via de twee
toegangspoorten kom je in het voorhof, dat 16 beschadigde
zuilen telt. De 10 zuilen van de grote zuilenhal hebben
kapitelen met verschillende bloem en palmbladmotieven. Op de
rechterwand zie je de inwijding van de tempel. Voor de twee
heiligdommen liggen drie tussenkamers. Hier zie je hoe aan de
goden geofferd werd. De twee kamers van het Allerheiligste
zijn zwaar beschadigd. Links is de kamer voor Haroëris, rechts
voor Sobek. Links van de tempel staat de ruïne van het mammisi
of geboortehuis ter ere van de geboortes van Sobek en
Haroëris. Door de eroderende werking van het Nijlwater is een
kleine toegangspoort is het enige dat ons rest van het
geboortehuis. Het gebied rond de Kom Ombo tempel wordt regelmatig getroffen door
aardbevingen die een bedreiging vormen voor het voortbestaan
van de dubbeltempel. De zware schade die een aardbeving in
1992 aan de tempel heeft toegebracht is inmiddels hersteld. |
|
|