Mohamed Morsi Isa al-Ayyat

Mohamed Morsi Isa al-Ayyat (20 augustus 1951) is een Egyptisch politicus. Op 24 juni 2012 werd hij met bijna 52% van de stemmen verkozen tot president van de Arabische Republiek Egypte. Bij die verkiezingen versloeg hij zijn tegenstander Ahmed Shafik.

Levensloop
Morsi werd op 20 augustus 1951 geboren in het dorpje Edwa in het gouvernement Ash Sharqiyah in de Nijldelta. Hij was de oudste zoon in een gezin van vijf jongens. Hij studeerde later civiele techniek aan de Universiteit van Caïro, waar hij in 1978 zijn master in metallurgie behaalde. In 1982 behaalde hij zijn doctoraat aan de University of Southern California.
Morsi doceerde aan de Faculteit van Bouwkunde van de Universiteit van Caïro en de University of Southern California. Tussen 1982 en 1985 was hij tevens assistent-professor aan de California State University - Northridge.

Politiek
Van 2000 tot 2005 was Morsi afgevaardigde in de Egyptische Volksvergadering. Hij werd als onafhankelijk kandidaat gekozen omdat de Moslimbroederschap onder president Hosni Moebarak geen kandidaten mocht stellen. Tot de oprichting van de Partij voor Vrijheid en Gerechtigheid in 2011 was hij lid van de Executieve Raad van de Moslimbroederschap. Hierna werd hij door de broederschap verkozen tot de eerste voorzitter van de nieuwe partij. Na de diskwalificatie van Khairat El-Shater voor de presidentsverkiezingen van 2012 trad Morsi, aanvankelijk slechts een reservekandidaat, naar voren als presidentskandidaat namens de Partij voor Vrijheid en Gerechtigheid.
De verkiezingen werden gehouden op 17 juni 2012, op 24 juni maakte de kiesraad de uitslag bekend: Mohamed Morsi was met 52% van de stemmen verkozen tot president van Egypte. Na het bekend worden van de uitslag verklaarde hij dat hij als president niet alleen zijn eigen islamitische achterban zou gaan vertegenwoordigen, maar alle Egyptenaren. Hij stapte tevens uit de Moslimbroederschap. Op 30 juni legde hij de presidentiële eed af.

President Morsi van Egypte zal zijn macht niet gebruiken om er persoonlijk beter van te worden. Dat zei hij in een toespraak voor zijn aanhangers, die zich voor het presidentiële paleis hadden verzameld. Op 22-11-12 kende Morsi zichzelf per decreet meer macht toe. Hij bepaalde onder meer dat zijn besluiten niet kunnen worden tegengehouden door rechters. Oppositiepartijen bestempelden Morsi daarop als nieuwe farao. Morsi zei dat hij staat voor onafhankelijke rechtspraak en de rol van onafhankelijke volksvertegenwoordigers. Hij zei ook dat hij niet bang is voor een sterke oppositie. Overal in Egypte zijn mensen de straat opgegaan om te demonstreren tegen de stap van Morsi. In zeker vier steden, waaronder de kustplaats Alexandrië, zijn kantoren van Morsi's Moslimbroederschap vernield. Op het Tahrirplein in Caïro heeft de politie traangas ingezet om anti-Morsi-betogers terug te dringen.

Egypte houdt op 15-12-12 een referendum over het controversiële ontwerp voor een nieuwe grondwet. President Mohamed Morsi roept alle Egyptenaren op hun stem uit te brengen. Hij zei dat nadat hij inn nieuwe grondwet. President Mohamed Morsi roept alle Egyptenaren op hun stem uit te brengen. Hij zei dat nadat hij in Caïro een exemplaar van de ontwerpgrondwet in ontvangst had genomen van de door islamisten gedomineerde raad die het document schreef. Morsi riep verder op tot een "nationale dialoog'' nu het land het eind nadert van de overgangsperiode na de val van het regime van oud-president Hosni Mubarak.

Tegenstand
Maar de ontwerpgrondwet kan nu al op een storm van kritiek rekenen. "Morsi houdt een referendum over een ontwerpgrondwet die de fundamentele vrijheden ondermijnt en universele waarden schendt. De strijd zal doorgaan'', twitterde de toonaangevende dissident en voormalig chef van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA), Mohamed ElBaradei.

Wet schiet tekort
De wet schiet volgens Amnesty International tekort in de bescherming van de mensenrechten en negeert de rechten van de vrouw. Ook beperkt de wet de vrijheid van meningsuiting onder het mom van bescherming van religie en staat deze nog steeds toe dat burgers door militaire tribunalen worden berecht, klaagde de mensenrechtenorganisatie. De Egyptische president besloot deze week de tekst van de wet er doorheen te jagen vóór een hof van opperrechters zondag uitspraak doet over de wettigheid van de grondwetgevende raad.

Oppositiepartijen in Egypte gaan niet in op de uitnodiging van president Morsi (07-12-12) om de politieke meningsverschillen gezamenlijk te bespreken. "Het Nationale Reddingsfront doet niet mee, dat is het officiële standpunt", zegt een leider van het front. Ook oud-presidentskandidaat El-Baradei riep op om de bijeenkomst die voor morgen gepland staat te boycotten. Hij kreeg bijval van een liberale partij, die ook bij het Reddingsfront is aangesloten. De leden van het Reddingsfront komen later op de dag bijeen om de situatie te bespreken. "We willen met een gezamenlijk standpunt komen", zei Amr Moussa, eveneens een oud-presidentskandidaat.

Boven de wet
De verwachting is dat vandaag na het middaggebed Egyptenaren opnieuw de straat op gaan om hun ongenoegen te uiten. Een van de oppositiegroepen roept zijn aanhangers in Caïro op om vanuit de moskeeën naar grote pleinen te trekken.
President Morsi kwam gisteravond in een tv-toespraak de oppositie op geen enkele wijze tegemoet. Tot woede van zijn tegenstanders plaatste hij zichzelf twee weken geleden boven de wet. Hij kondigde toen aan dat rechters zijn besluiten niet meer kunnen terugdraaien.

Moslimbroederschap
Morsi houdt vast aan het referendum over een ontwerpgrondwet, dat volgende week zaterdag gepland staat. Volgens de oppositie is bij het opstellen van die grondwet te veel rekening gehouden met de wensen van de Moslimbroederschap en andere islamitische partijen. De Egyptische president Mohamed Morsi heeft het omstreden decreet ingetrokken (08-12-12) waarmee hij vorige maand zijn macht vergrootte. Het referendum over de nieuwe grondwet op 15 december gaat wel door. Dit werd zaterdag na politiek overleg in Caïro meegedeeld. Morsi trok het decreet in na een ontmoeting met vertegenwoordigers van de oppositie. Eerder werd aangekondigd dat het decreet zou worden aangepast. De nieuwe tekst zou zondag klaar zijn.

In Egypte is het onrustig sinds Morsi op 22 november het de rechterlijke macht in een decreet vrijwel onmogelijk maakte beslissingen van hem juridisch te toetsen. Zijn tegenstanders zien in hem een nieuwe dictator. Ook was er veel protest tegen een ontwerpgrondwet. Volgens critici hadden islamisten te veel invloed op de inhoud van de nieuwe constitutie. Eerder werd bekend dat Morsi het referendum over de nieuwe grondwet mogelijk uit zou willen stellen. Bij gevechten tussen aanhangers en tegenstanders bij het paleis van Morsi kwamen afgelopen week zeven mensen om het leven. Tientallen raakten gewond.

Bijna 64 procent van de Egyptenaren heeft zich uitgesproken voor de nieuwe grondwet. De kiescommissie maakte de uitslag van het referendum op 25-12-2012 bekend. Tegen de ontwerpgrondwet en de islamitische president Mohamed Morsi is de afgelopen weken fel gedemonstreerd door de oppositie. De grondwet is opgesteld door een commissie waarin de islamitische Moslim Broederschap het voor het zeggen had. Veel christenen, liberalen en seculieren vinden bovendien dat de opstellers te gehaast te werk zijn gegaan. Dat een meerderheid zich zou uitspraken voor de ontwerpgrondwet, was de verwachting. De opkomst voor het referendum was bijna 33 procent procent van de 52 miljoen kiesgerechtigden. Het werd de afgelopen twee zaterdagen gehouden. Na de eerste ronde meldde de Moslim Broederschap dat 56 procent van de kiezers voor had gestemd. Het percentage voorstemmers lag in de tweede ronde hoger, waardoor het uiteindelijke percentage voorstemmers op 63,8 procent uitkwam.

Het leger heeft de Egyptische president Mohamed Morsi afgezet. Hij wordt vervangen door het hoofd van het Constitutioneel Gerechtshof. Dat zal als interim-staatshoofd fungeren totdat er nieuwe verkiezingen zijn. Na een korte overgangsperiode zullen opnieuw presidents- en parlementsverkiezingen worden gehouden. Dat heeft het hoofd van het Egyptische leger woensdag bekendgemaakt. Generaal Abdel Fattah al-Sisi liet ook weten dat de grondwet is opgeschort. De verklaring werd uitgegeven na een gesprek tussen het hoofd van het Egyptische leger Abdel al-Fatah al-Sisi, oppositieleiders en de belangrijkste geestelijke leiders: de hoogste islamitische autoriteit en de koptische paus. Morsi zelf heeft nog niet gereageerd. Het is niet duidelijk waar hij zich momenteel bevindt. Een ultimatum van het Egyptische leger voor Morsi liep woensdagmiddag af. De islamistische president moest tot een akkoord komen met de liberale oppositie over een deling van de macht. Zo niet, dan zou het leger zelf stappen ondernemen om tot een oplossing voor de crisis te komen in Egypte, waar grote aantallen betogers het vertrek van Morsi eisen.

Morsi is een jaar president geweest. Hij trad vorig jaar eind juni aan. In februari 2011 moest president Hosni Mubarak het veld ruimen na een revolutie. Ingewijden bevestigen het overlijden van de 67-jarige oud-president. Hij was voor de rechter ongeveer 20 minuten aan het woord. Daarna werd hij erg opgewonden en viel hij flauw,” zegt een bron. Hij is daarna snel overgebracht naar het ziekenhuis, waar hij overleed. Morsi, die lid was van de Moslimbroederschap, was maar kort president. Hij won de verkiezingen die volgden op de val van het bewind van Hosni Mubarak en regeerde Egypte ongeveer een jaar. Het leger schoof hem in 2013 opzij na massale demonstraties tegen zijn bewind. Daarna kwam generaal Abdul Fatah al-Sisi aan de macht. De oud-president zou in de rechtbank zijn geweest vanwege een spionagezaak. Dat had te maken met vermeende contacten met de Palestijnse Hamas-beweging. Morsi was na de staatsgreep al veroordeeld tot een gevangenisstraf van twintig jaar. Dat had te maken met de dood van demonstranten. Overleden: 17 juni 2019.

Menu