Seti I Tempel te Abydos

De plaats Abydos ligt ongeveer 160 km. ten noorden van Luxor en het is een van de interessantste monumentale plaatsen in de Nijl-vallei. De oude naam was Abdju dat in de klassieke tijden werd verbasterd tot Abydos. De religieuze betekenis van de plaats gaat terug tot het begin van de Egyptische geschiedenis toen de vroegste heersers verkozen begraven te worden in een dodenstad in de woestijn in het heilige centrum van Osiris. Het gebied heeft gefloreerd van de vroege periode tot in de Christelijke tijd. Abydos was een pelgrimsoord dat vaak werd vermeld in de inscripties in de tombes en het lijkt erop dat iedereen er begraven wilde worden, hetzij symbolisch of echt. Nu wordt de plaats gedomineerd door de tempels van Seti I en Ramses II, maar als u ooit in de gelegenheid bent kun u ook de veel oudere monumenten in de woestijn ten westen van het dorp gaan bekijken. De tempel van Seti I is de grootste van de bestaande Abydos tempels, hij is gebouwd van kalk en zandsteen volgens een ongebruikelijke L-vorm. Het heeft zeven heiligdommen in plaats van de gebruikelijke enkele. Deze tempel werd in de Negentiende Dynastie door Seti I gebouwd, maar de decoratie van de binnenhoven en de eerste hal werd afgemaakt door Ramses II.

De tempel kan betreden worden door de nu vervallen eerste erepoort die voor een kade stond die de tempel met de Nijl verbond. Daarna volgt een binnenhof met gevechtsscènes van Ramses II op de overgebleven muren en twee bronnen voor de rituele reiniging van de priesters. De tweede erepoort wordt voorafgegaan door een portaal met nissen waarin eens de beelden hebben gestaan van Ramses II. Op de muren van het portaal zijn enkele kinderen van de farao afgebeeld (de zonen links en dochters rechts). De tweede binnenplaats, ook van decoraties voorzien door Ramses II, heeft een doorgang in de zuidwestelijke hoek, die toegang moet hebben gegeven aan administratieve gebouwen en opslagplaatsen. Hier vinden we ook een audiëntiehal met een verhoging voor de troon van de koning die veel ruimte in beslag nam in het lange gedeelte van de L-vorm. Vlak bij de ingang tot deze gebouwen zien we een gedenksteen waarop Ramses II offers brengt aan Ptah. Op de tweede binnenplaats vinden we in een nis een beeld van de zittende koning. Dit beeld is hier vanuit een andere locatie binnen het Abydos gebied hier heen verplaatst.

De toegang tot de buitenste hal gaat via een centrale poort van een portaal met vierkante pilaren die gedecoreerd zijn met scènes van Ramses II die offers brengt aan diverse goden. In de tijd van Seti I had de tempel zeven poorten, die elk naar een processie weg en naar een van de zeven kapellen leidde. Ramses II liet deze poorten dichtmaken en liet alleen de middelste en een kleinere poort in de noord-hoek van het portaal open. De buitenste hal werd door Ramses II na de dood van zijn vader gedecoreerd en ofschoon de reliëfs niet zo delicaat zijn als die van Seti I zijn ze toch fijner van vorm dan die in zijn latere tempels. Deze hal is beroemd om de pilaren waarop Ramses in de aanwezigheid van de god van het altaar aan het einde van de hal staat.

Zeven doorgangen leiden naar de tweede hal die dient als onderkomen voor de zeven kapellen in de westelijke muur. Deze hal is gedecoreerd onder de heerschappij van Seti I, heeft 36 pilaren en op de muren staan schitterende afbeeldingen van de koning terwijl hij aan het bidden en offeren is. Op een verhoging in het westen zijn de kapellen als volgt gewijd aan de goden, Ptah, Re-Horakhty, Amun-Re, Osiris, Isis en Horus. De heilige boten van elke god zouden in deze kapellen zijn ondergebracht, de afbeeldingen gaan over de rituelen die bij elke godheid horen. De kapel van Seti I is anders omdat daar uitgebeeld wordt hoe de goden de heerschappij van Seti I aanmoedigen. In de plafonds ziin bergplaatsen en zes van de kapellen hebben een valse deur op de westelijke muur afgebeeld staan. De kapel van Osiris heeft een echte deur die naar een aantal kamers er achter leidt.

De kamers achterin de tempel zijn gewijd aan de cultus van Osiris. De eerste Osiris hal met zijn tien pilaren laat schitterende afbeeldingen zien van de koning terwijl hij bezig is met het aanbidden van en het offeren aan Osiris. De drie kamers aan de rechterkant zijn de heiligdommen van Horus, Seti I en Isis. Achter deze kamers bevindt zich een geheime kamer die ogenschijnlijk geen ingang heeft. Men denkt dat deze kamer heeft gediend als opslagplaats voor de kostbaarheden. Deze interessante “blinde kamer” ligt nu open en men kan er in kijken vanaf het dak van de tempel. Aan de andere zijde van de hoofdhal loopt een tweede hal met vier pilaren, nissen in de muren en drie kapellen in het zuiden. De decoraties in deze hal zijn erg summier, maar men neemt aan dat er afbeeldingen te zien geweest zijn van de heropstanding van Osiris en misschien zelfs een plafond met astronomische afbeeldingen.

De andere doorgang in de tweede hal (aan de linkerzijde) leidt naar een hal met de naam “Gallerij der Lijsten” alwaar Seti I en zijn jonge zoon Ramses II offers brachten aan een lijst met daarop de namen van 76 koningen. Seti houdt een aanwijzer vast terwijl Ramses van een papyrusrol voorleest. De lijsten beginnen met koning Menes, van de Eerste Dynastie en eindigen met Seti I. De namen omvatten waarschijnlijk alleen die koningen waarvan Seti I zeker wist dat het zijn voorouders betrof. De namen van enkele van de heersers zijn: Hatsjepsoet, Achnaton, Smenkhare, Toetanchamon en Ay. Halverwege deze galerij leidt een deur naar een gang via welke de bezoekers via een trap het Osirion kunnen bereiken. Afbeeldingen op de muren van deze gang tonen Ramses II met zijn zoon Prins Amenhirkhopshef terwijl ze bezig zijn om een stier te vangen, gevogelte te vangen met een klapnet en met het trekken van de boot van Sokar. Voorbij de koningslijsten bevinden zich andere kamers, een "hal der boten" en een "hal der slagers" met opslagplaatsen die naar het achterste gedeelte uitlopen. Er is ook een ingang tot het administratieve gedeelte.

De Abydos helikopter

In de tempel van Seti I is een ongebruikelijke sculptuur ontdekt dat afbeeldingen laat zien die doen denken aan vliegtuigen en helikopters. Op een van de balken die het dak ondersteunen is een deel met hiërogliefen te voorschijn gekomen. Maar het merkwaardige is dat enkele van deze tekens een duidelijke overeenkomst vertonen met moderne voertuigen. Het meest opvallend is de helikopter, een vracht helikopter die grote voorwerpen zoals containers of zwaar militair materieel kan optillen. De andere tekens doen denken aan een tank of onderzeeboot, en de andere wellicht ook aan een onderzeeër of een luchtvaartuig. De staartvin in combinatie met de vormgeving is onmiskenbaar een element dat aantoont dat het hier om voertuigen gaat. Egyptologen zijn er van overtuigd dat deze tekens tot stand gekomen zijn door wijziging van oudere tekens. Vergelijkbare hiërogliefen bevinden zich in dezelfde tempel, maar die hebben niets van doen met moderne voortuigen. Maar de voertuigen afbeeldingen bevinden zich op 3 meter hoogte waardoor de bewerking niet goed zichtbaar is. Er is geen technisch onderzoek bekend waarin dit eenduidig is vastgesteld.

Het Osirion

Onmiddellijk achter de tempel van Seti I bevindt zich een vreemd bouwsel dat bekend staat onder de naam Osirion. Het ligt gelijk aan de hoofdas van Seti's tempel maar op een lager niveau. Het is in 1903 ontdekt en men denkt dat het ontworpen is door Seti I en later gedecoreerd door zijn kleinzoon Merenptah. Het monument was van oorsprong voorzien van een dak en de toegang was via een lange tunnel die net buiten de noordelijke muur van Seti's tempel begon. Deze hal was gedecoreerd met scènes uit het "Boek der Poorten". Aan het eind van deze tunnel komt men na een scherpe bocht in twee tegengesteld lopende tunnels met scènes uit het 'Boek der Doden', mythische en astronomische afbeeldingen. Bezoekers kunnen het Osirion tegenwoordig via een houten trap bereiken.

De centrale hal is gemaakt van zandsteen maar we vinden er ook 10 enorme rood granieten pilaren die elk een diameter van 2,6 meter hebben. Deze dienden om het massieve dak te ondersteunen. Het uiterlijk is gelijk aan de Vallei tempel van Khafre bij Giza en om die redenen zijn veel wetenschappers het nog niet eens over de precieze ouderdom. Het centrale deel van de hal is een eiland dat waarschijnlijk van de rest is afgesneden door de omringende watergreppels. Aan het eind van het eiland bevond zich een sarcofaag en kisten, die suggereren dat het eigenlijke doel van dit bouwwerk was om te dienen als grafkamer. De greppels werden in 1993 leeggepompt en van puin ontdaan maar de bodem is nooit afgegraven. Het toegenomen waterpeil zorgt ervoor dat het centrale gedeelte van de hal het merendeel van het jaar blank staat. Er zijn zes kleine kamers in zowel de noordelijke als de zuidelijke muur.

Aan het oostelijke einde van de centrale hal vinden we een volgende grote kamer die een spiegelbeeld vormt van de kamer aan de westelijke kant. Deze kamer is nog steeds voorzien van een dak en gedecoreerd met aan de oostelijke zijde astronomische scènes en een fijn gesneden reliëf van de hemel-godin Noet (Nut) die gesteund wordt door de lucht-god Sjoe in het westen. Deze kamer is zelfs in het droge seizoen overspoeld en het is er zeer donker.
Men denkt dat het Osirion een soort monument is voor de god Osiris. De stijl doet een beetje denken aan die van het Oude Koninkrijk vanwege de schaal van het steenwerk. Maar men denkt nu dat het een poging is om deze stijl te benaderen. Als dit het geval mocht zijn zou de tempel van Osiris de functie hebben gehad van mortuarium in tegenstelling tot de “koninklijke tombe” het Osirion. Omdat het bouwsel was begraven onder een aardhoop is het mogelijk dat de centrale hal ontworpen was om de grote mythe dat Osiris op een eiland omringd door water te symboliseren. Het werkelijke doel is nog steeds een raadsel.