Suezkanaal | Egypte | verbinding van de Rode Zee naar de Middellandse Zee

Het Suezkanaal - Egypte

Het Suezkanaal (Qanâ el Suweis) is een 163 km lang kanaal in de landengte van Suez in Egypte. Het verbindt Port Said (Bûr Sa' îd) aan de Middellandse Zee en Suez aan de Rode Zee met elkaar, en begrenst het Sinaï-schiereiland dat ten oosten ervan ligt. Het is tevens de scheiding tussen Afrika en Azië.De Perzen onder Darius de Grote begonnen in 500 v.Chr. aan het graven van een kanaal tussen de beide zeeën. Darius liet een kanaal graven van de Nijl tot de Rode Zee, zodat Perzische handelaars van de Persis tot de Middellandse Zee konden varen. Door dit kanaal kon hij relaties met Carthago onderhouden en de kusten van Sicilië en Italië verkennen. Volgens het verslag van Herodotos was het echter farao Necho II die begon met de aanleg van het kanaal en werd het project voltooid door koning Darius.Het Suezkanaal werd aangelegd door Ferdinand Marie Lesseps. Hij kreeg hiervoor opdracht van de Egyptische koning en mocht er 99 jaar over doen. Hij werd geboren op 17 november 1805 te Versaille. In 1859 werd met het graafwerk begonnen en op 17 November 1869 kon het kanaal geopend worden ondanks grote technische problemen, hitte, dorst, cholera en +- 120.000 doden.

Het Suezkanaal is een waterweg in Egypte die de Middellandse Zee en de Rode Zee met elkaar verbindt. Het kanaal is, met de toegangsvaarwegen, ongeveer 180 km lang en 365 meter breed. Het kanaal heeft geen sluizen omdat beide zeeën hetzelfde niveau hebben. Hierdoor kunnen allerlei zeedieren uit de Rode Zee in de Middellandse Zee komen. Het kanaal bestaat uit een strook met verschillende passeermogelijkheden en de doorvaart duurt ca. 15 uur. Het kanaal is bevaarbaar voor vol beladen tankers. In 1950 passeerden 11.750 schepen het kanaal en in 1990 17.660, waarmee het Suezkanaal het drukst bevaren kanaal ter wereld is. De opbrengst van de toltarieven is een grote bron van inkomsten voor de schatkist van Egypte.

De echte behoefte naar een kanaal tussen de Rode Zee en de Middellandse Zee ontstond in de tijd toen de handel in Azië erg belangrijk was. Engeland en Frankrijk, die daar hun koloniën hadden liggen, moesten een hele omweg varen via Kaap De Goede Hoop om bij deze koloniën te komen. Voor hen zou het een heel stuk varen schelen wanneer er door Egypte een waterweg zou komen. Dan zou dat een hoop geld en tijd besparen. Er was veel handel van vooral specerijen via scheepsvaart dat het een snellere oplossing voor alle boten en schepen uit Europa zou zijn wanneer zij via het de Suezkanaal naar Azië zouden kunnen varen. Ieder jaar varen een 15.000-tal schepen de elf tot zestien uur durende tocht door het Suezkanaal. Tijdens de bezetting van Egypte kregen de Engelsen het kanaal in handen. De poging van Engeland en Frankrijk om (samen met Israël) het kanaal met geweld terug te nemen mislukte en de Egyptische president Nasser was de held. Na de Zesdaagse Oorlog in 1967 werd het kanaal de grens tussen de door Israël bezette Sinaï en rest van Egypte en als gevolg hiervan bleef het kanaal dicht tot 5 juni 1975. Dit was de Suezcrisis, genoemd naar de oorlog om het Suezkanaal. In 1979 sloten Israël en Egypte vrede.

Steeds meer schepen mijden Suezkanaal
De lage olieprijzen en de groeiende overcapaciteit maken het steeds aantrekkelijker het Suezkanaal met zijn hoge tolgelden te omzeilen en te kiezen voor de langere route rond Kaap de Goede Hoop. Het ontwijken van de piraten in de Golf van Aden en het uitsparen van de daardoor erg hoge verzekeringspremies, speelt daarbij ook nog een rol. Na Maersk Line en CMA CGM besloot de Meditterranean Shipping Co (MSC) ook haar tussen Europa en Azië varende containerschepen (Asia-Europe Lion service) op het oostwaarts traject via Kaap de Goede Hoop te laten varen. MSC voert daarbij vooral de grote kostenbesparing aan, die het mijden van het Suezkanaal oplevert. De passage van een containerschip door het 160 kilometer lange kanaal kost zo’n 150.000 dollar (112.000 euro) Om Zuid-Afrika varen kost zeven dagen vaartijd extra. Voor het in stand houden van de wekelijkse afvaarten hebben de lijndiensten dan precies één extra schip nodig.

Kwart minder lading
Ook Neptune Orient Lines (NOL) overweegt het Suezkanaal te mijden. De kostenbesparing die dat oplevert moet het vervoer op Azië voor NOL weer rendabel maken nu de vervoersprijzen en volumes zo sterk zijn ingezakt. NOL deelde mee dat in de zes weken sinds de Kerstmis 218.100 feu werd vervoerd op de route van en naar Azië, tegen 288.600 feu het voorgaande jaar. Dat is een daling van 25 procent. De vervoerders proberen hun klanten nu te overreden de langere vaartijd ook op de westelijke routes te accepteren. Op deze routes, van Azië naar Europa, zijn de containers met veel meer waardevolle producten geladen dan andersom. Om die reden is de westelijke route voor klanten een stuk tijdsgevoeliger.
MSC overweegt om ook op Australië varende schepen (Europe-Australia Rotation) via Kaap de Goede Hoop te laten varen, om op de hoge tolgelden van het Suezkanaal te besparen. CMA CGM onderzoeken eveneens of het mogelijk is meer lijndiensten via Kaap de Goede Hoop te laten varen, ook op de westelijke route.

Crisis in Egypte
Voor Egypte betekent het verder afnemende vervoersvolume door het Suezkanaal een grote aderlating. Het aantal passages was de laatste maanden al sterk teruggelopen door het opheffen en samenvoegen van een aantal containerlijndiensten en het al langer omvaren van langzamer varende bulkcarriers en tankers via Kaap de Goede Hoop, uit angst voor overvallen door piraten. Reders hopen dat het dalende aantal schepen de Suez Canal Authority , de beheerder van het kanaal, aanzet om de tarieven te verlagen. De Egyptische beheerder zou nu inderdaad overwegen grote gebruikers kortingen te geven. Daarnaast is besloten de prijzen de komende tijd niet te laten stijgen.

Het Suezkanaal heeft in maart 2009 327,9 miljoen dollar aan inkomsten gerealiseerd, 21 procent minder dan tijdens dezelfde maand van het voorgaande jaar. In totaal passeerden er in maart 2009 1439 schepen door het Suezkanaal, tegenover 1699 schepen tijdens dezelfde maand één jaar eerder.

Het openblijven van het Suezkanaal in Egypte is een direct belang voor Nederland volgens minister Jan Kees de Jager.
Volgens de Jager is Nederland als doorvoerland afhankelijk van logistiek. Voor een belangrijk deel gaat goederenvervoer tussen Europa en Azië door het 163 kilometer lange Suezkanaal, dat de Middellandse Zee met de Rode Zee verbindt. De route via Kaap de Goede Hoop kan ook, maar kost veel meer tijd en dus geld. De Jager kon nog niks zeggen over de effecten van de hogere olieprijs voor de Nederlandse economie. Wel kan het de inflatie aanwakkeren. De olieprijs is voor ons een heel moeilijk te beïnvloeden factor die wel doorwerkt in de prijzen van veel producten.

Sinds dinsdag 23-03-21 blokkeert de Ever Given het Suezkanaal in Egypte. Daarmee is een van de belangrijkste vaarroutes ter wereld voorlopig gestremd. Er wordt dan ook met man en macht gewerkt om de vaarweg weer toegankelijk te maken. Hoe trek je een schip van 225 miljoen kilo uit het zand?

Voor die vraag staan onder meer de ingenieurs van Boskalis en dochteronderneming Smit, die direct door de Egyptische autoriteiten zijn ingeschakeld. Het bedrijf uit Papendrecht heeft meer dan 175 jaar ervaring met de berging van schepen, waaronder die van de Russische nucleaire onderzeeër de Koersk en cruiseschip Costa Concordia voor de Italiaanse kust.

Terwijl een team van acht specialisten vannacht is aangekomen in Egypte om de situatie op de grond en aan boord in kaart te brengen, werken hun collega's in Papendrecht aan een computermodel. Zij berekenen wat het effect is als al het overtollige gewicht, zoals brandstof en ballastwater, wordt geloosd. Inmiddels is de Ever Given weer vlotgetrokken.